Cẩn trọng khi du lịch mạo hiểm

Đang leo núi, đột nhiên… mất tích

Ngày 19/7, ông Ninh Anh Vũ, Phó Giám đốc Vườn Quốc gia Hoàng Liên (Sa Pa) cho biết đã có một du khách mất tích trong khi đang leo núi Fansipan. Du khách mất tích là Phạm Ngọc Ánh (sinh năm 1993), sinh viên năm thứ 2 trường Đại học Mỹ thu ật Công nghiệp Hà Nội.

Theo ông Vũ, du khách bị mất tích nằm trong một đoàn du khách gồm 4 người leo núi Fansipan. Trên đường từ đỉnh núi Fansipan trở về thị trấn Sa Pa chiều ngày 12/7, khi xuống dốc tới độ cao 2.800 mét cả đoàn nghỉ dừng chân, nhưng anh Phạm Ngọc Anh đã tự ý đi trước nên đã bị lạc. Đến khi về đến điểm tập kết, cả đoàn khách và công ty du lịch tổ chức tour đều không thấy Ánh.

Ngay sau khi trở về thị trấn Sa Pa, không thấy Phạm Ngọc Ánh về vị trí tập kết, đoàn khách du lịch đã báo cáo Công an huyện Sa Pa và Vườn quốc gia Hoàng Liên tìm kiếm. Theo thông tin từ đoàn khách du lịch, Ánh không mang gì trên người, thức ăn, điện thoại và các vật dụng đều để lại cho porter (người dẫn đường, khuân vác).



Sau khi nhận được thông tin, UBND huyện Sa Pa đã chỉ đạo công an huyện và Vườn Quốc gia Hoàng Liên (Sa Pa) tổ chức 3 đoàn (với 30 người) tìm kiếm liên tục mấy ngày qua ở khu vực quanh địa điểm 2.800 mét và các vị trí lân cận đỉnh núi Fansipan nhưng đến ngày 30/7 vẫn chưa thấy tung tích của Phạm Ngọc Ánh.

Đây là trường hợp hi hữu xảy ra đối với du khách leo núi Fansipan vì hàng ngàn lượt du khách từ trước tới nay leo núi chinh phục “nóc nhà Đông Dương” chưa bao giờ bị đi lạc như trường hợp vừa rồi.

Một số phượt thủ từng leo núi Fansipan cho biết, có 3 đường để đi trên Fansipan, hầu hết đều là đường mòn, nguy hiểm thì có nhưng cũng không quá khó đi. Và dù đi bằng đường nào thì cũng có 2 lán trại để nghỉ đêm. Theo tình hình hiện tại, Phạm Ngọc Ánh mất tích ở lán trại có độ cao 2.800m, là khu vực có địa hình hiểm trở với nhiều triền đá và vực sâu, thời tiết khá lạnh, nhiệt độ khoảng 10°C và hiện tại đang có nhiều mưa.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Công an huyện Sa Pa thì đoàn khách của sinh viên Phạm Ngọc Ánh không đăng ký leo núi Fansipan tại Trung tâm Du lịch Sinh thái và Giáo dục môi trường Hoàng Liên, không đăng kí qua Đội liên ngành Quản lý Khách du lịch của huyện Sa Pa, không có đơn vị nào đứng ra tổ chức tour mà đoàn tự thuê hướng dẫn viên và porter đi cùng.

Theo cán bộ kiểm lâm Vườn Quốc gia Hoàng Liên, việc tìm kiếm nạn nhân gặp nhiều khó khăn vì phạm vi tìm kiếm quá rộng, địa hình lại hiểm trở và thời tiết lạnh, mưa to, gió lớn.

Cần cẩn trọng khi tham gia du lịch mạo hiểm

Mặc dù việc chinh phục “nóc nhà Đông Dương” là sở thích và đam mê của nhiều bạn trẻ, nhưng từ vụ mất tích của sinh viên Phạm Ngọc Ánh, các cơ quan có chức năng cần cân nhắc và kiểm soát việc cấp giấy phép cho các cơ sở du lịch tổ chức tour leo núi Fansipan. Hiện nay có khá nhiều công ty du lịch vẫn tổ chức các tour cho khách tham gia leo Fansipan, nhưng hầu hết đều theo kiểu “thu tiền rồi kệ khách” rồi “đem con bỏ chợ”.

Hầu hết những chuyến du lịch mạo hiểm như thế này thường chỉ có khách du lịch cùng một porter kiêm dẫn đường, chứ rất ít tour có thêm hướng dẫn viên chuyên nghiệp để chăm sóc và quan tâm tới khách hàng. Thêm vào đó, nhiều tour được tổ chức và quảng cáo khá quy mô, nhưng không có nhân viên tư vấn cụ thể cho khách hàng về đặc điểm của tour, những điều lưu ý trong quá trình tham gia leo núi…

Điều này khiến cho nhiều bạn trẻ đăng ký chinh phục “nóc nhà Đông Dương” trong khi chưa trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về leo núi và cách thức sinh tồn khi rơi vào trường hợp bất trắc.

Về vụ việc sinh viên Phạm Ngọc Ánh được cho là mất tích khi leo núi Fansipan, ông Nguyễn Ngọc Hinh (Phó Chủ tịch UBND huyện Sa Pa, Lào Cai) khẳng định sẽ yêu cầu rà soát lại quy trình đưa khách đi du lịch, để làm rõ trách nhiệm cá nhân trong vụ việc hi hữu này.

Ông Hinh cho biết trong những ngày vừa qua, huyện Sa Pa đã huy động tối đa lực lượng để tìm kiếm sinh viên mất tích nhưng địa bàn quá rộng, địa hình nhiều khu vực hiểm trở và phức tạp nên công việc tìm kiếm vẫn chưa đạt kết quả như mong đợi.


Các cung đường chinh phục Fansipan thường rất nguy hiểm.

Vụ việc của Phạm Ngọc Ánh khiến người dân địa phương rất đồng cảm, chia sẻ. Nhiều người dân địa phương có kinh nghiệm đi rừng, leo núi giỏi nhất đã bỏ công việc nhà, tình nguyện tham gia các đoàn tìm kiếm.

Thời gian tìm kiếm đã kéo dài liên tục trong nhiều ngày, UBND huyện Sa Pa đã quyết định trích ngân sách, nhằm hỗ trợ, nhưng mức chi trả chỉ có ý nghĩa động viên để họ tiếp tục đồng hành, tìm bằng được nạn nhân.

Ông Nguyễn Ngọc Hinh cho biết theo đúng quy định, các đơn vị kinh doanh lữ hành, tổ chức cho khách du lịch tham quan leo núi Fansipan phải đăng ký để khai báo thông tin tại Đội liên ngành quản lý khách du lịch Sa Pa, kiểm tra các điều kiện đảm bảo cho việc leo núi.

Sau đó, đơn vị tổ chức sẽ mua vé cho khách để vào Vườn Quốc gia Hoàng Liên, đồng thời liên hệ làm việc với đơn vị này để sử dụng dịch vụ hướng dẫn viên. Đoàn tham quan cũng phải có cán bộ của vườn thông thạo địa hình cùng đi để giám sát không làm tổn hại đến tài nguyên quý hiếm trong rừng.

Đối với khách đi lẻ, đi tự do không thông qua các đơn vị lữ hành cũng phải tuân thủ đầy đủ các quy trình này.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hinh, hiện tại có 2 đường phổ biến để leo núi Fansipan. Một đi từ Trạm Tôn, đường còn lại xuất phát từ Sín Chải, thuộc địa phận xã San Sả Hồ.

Do địa hình quá rộng lớn, công tác kiểm soát khách lẻ, tự do vào vườn rất khó khăn. Trên thực tế, Vườn Quốc gia Hoàng Liên duy trì các đội kiểm soát trong rừng, nếu kiểm tra khách không có giấy tờ đi rừng, không có đủ điều kiện nói trên thì buộc phải quay về và xử phạt theo quy định.

Cũng liên quan đến vụ việc này, UBND tỉnh Lào Cai đã gửi công văn đến tất cả các điểm kinh doanh lữ hành, làm du lịch trên địa bàn tỉnh, yêu chấn chỉnh công tác quản lý khách khi tổ chức du lịch, leo núi Fansipan.

Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu các đơn vị kinh doanh dịch vụ lữ hành ký cam kết tổ chức các chương trình du lịch leo núi chinh phục Fansipan thực hiện tốt một số nội dung sau: Thực hiện đăng ký đầy đủ các thủ tục với các đơn vị quản lý Vườn Quốc gia Hoàng Liên, Đội liên ngành Quản lý Khách du lịch huyện Sa Pa; lựa chọn hướng dẫn viên và đội ngũ người dẫn đường thông thạo địa hình và có nhiều kinh nghiệm leo núi chinh phục Fansipan; tư vấn nhắc nhở du khách các điều cần lưu ý khi leo núi như: luôn nghe theo sự chỉ dẫn của hướng dẫn viên và người dẫn đường; luôn mang điện thoại đầy pin và hành lý bên mình; mang theo trang phục gọn gàng, thuận tiện cho việc leo núi; cảnh báo những người có tiền sử về huyết áp, tim mạch và tai biến mạch máu không nên tham gia tour; khi có vấn đề gì xảy ra cần báo ngay cho chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, đơn vị liên quan để kịp thời giải quyết.

Đồng thời, qua tai nạn hi hữu này, những bạn trẻ đang hoặc sẽ có ý định tham gia leo núi Fansipan cũng cần cân nhắc kỹ càng trước khi đăng ký tour du lịch mạo hiểm như thế này. Các bạn cần đăng ký tour với những công ty du lịch có uy tín, nghiên cứu kỹ những điều lợi/ hại khi tham gia leo núi; đồng thời cần chuẩn bị cho mình những kiến thức cơ bản về leo núi và xử lý tình huống khi có điều không may xảy ra.