Nét duyên ẩm thực 'ngoại lai' trên đất Hà Nội

Mảnh đất Hà thành vốn có một "bề dày" ẩm thực thật khó lòng phủ nhận. Kể đến đầu tiên phải là phở- món "Quốc hồn, quốc túy" ai đi xa cũng nhớ, ai một lần đến cũng thèm thử. Rồi đến bánh cuốn- mà đặc trưng là thứ bánh cuốn Thanh Trì mỏng tang như giấy. Ngoài ra, không thể thiếu món bún chả, nem, bún đậu, chả cá, bún thang... Nói đến, nhiều người đã ứa nước miếng vì thèm...

Ẩm thực Hà Nội giống như một nét duyên của đất Thủ đô, cứ tồn tại mãi mãi dù trong sự mải miết của cuộc sống ngày càng tiến lên hiện đại. Người ta bảo, không có ẩm thực, chắc Hà Nội cũng bớt đi sự hấp dẫn với du khách gần xa.

Ẩm thực Hà Nội vẹn nguyên là thế, nhưng không vì thế mà bất biến với thời gian. Theo thời gian, và với sự "du nhập" của người tứ xứ về Hà Nội, ẩm thực Hà Nội đột nhiên cũng phong phú hơn, đa dạng hơn, nhiều màu sắc vùng miền, thậm chí là quốc gia hơn. Chả thế mà, giờ đây những biển hiệu như bún bò, bánh Huế, bánh tráng Trảng Bàng, bánh tráng thịt heo Đà Nẵng, rồi bánh tráng trộn, chè Khúc bạch... đã được đưa vào danh sách những món nên thử khi lang thang phố Hà Nội. Những món ăn nhẹ nhàng mà đậm dư vị, nét đặc trưng như chính sự khởi nguồn của nó; đã trở thành chút gia vị nêm nếm khiến ẩm thực Hà thành đa dạng và phong phú thêm...

Cầu kỳ bún bò Huế

Kể đến đầu tiên có lẽ là món bún bò Huế, một trong những đặc sản từ cố đô, đã có mặt ở Hà Nội từ rất lâu, và giờ đây đang ngày càng phổ biến. Cái món bún nóng bỏng miệng vì đủ thứ gia vị mạnh, vốn tưởng chỉ hợp với mảnh đất miền Trung, hóa ra cũng chinh phục được những con người thanh thoát Hà thành. Bún bò Huế mang hương vị rất riêng bởi sự cầu kỳ của nước dùng được chế biến từ xương bò hầm chín, cộng có thêm mắm ruốc, thật nhiều sả, và không thể thiếu ớt chưng rất đặc trưng xứ Huế. Vị nào cũng đậm, vị nào cũng mạnh. Những lúc mệt nhọc, chỉ cần chiêu qua một thìa nước dùng, đã thấy sảng khoái vô cùng...

Nguyên liệu chính làm nên món bún bò là bún sợi to, thịt bắp bò, móng giò, tiết luộc, cộng với những viên chả bò thơm mùi hạt tiêu, ăn rất là "thú". Bún bò Huế thường ăn kèm với rau húng, hoa chuối thái mỏng, giá đỗ, mà dân miền Trung quen gọi là "rau ghém".

Ở Hà Nội, đi tới nhiều phố đều dễ dàng bắt gặp những quán bún bò Huế, nhưng nổi tiếng thì chỉ một số ít như quán bún bò Huế trên phố Nguyễn Thượng Hiền, Quán bún bò Huế nằm cạnh rạp Dân Chủ ở Khâm Thiên hay quán O Xuân trên phố Quang Trung với hơn 20 năm tuổi nghề và đang là một trong những quán bún bò Huế nổi tiếng ở Hà Nội hiện nay. Mỗi quán, bản thân cái vị nước dùng cũng đã khác nhau đôi chút, phù hợp với mỗi đối tượng khách hàng riêng. Chả thế mà có người là fan trung thành của bún bò Nguyễn Thượng Hiền, chỉ vì mê cái "cưng cứng" của nước dùng dường như rất đậm vị mắm. Còn có những người nhất định phải là O Xuân, mới đúng chất Huế. Có người cầu kỳ hơn, chọn ăn bánh Huế thì có thể ra quán khác, nhưng khi kết thúc bữa ăn, nghĩ tới bún Huế lại phải... chuyển hướng sang O Xuân.

Anh Phan Văn Sơn (Hàng Bài - Hà Nội) chia sẻ: “Thỉnh thoảng tôi hay đưa cả gia đình đến quán bún bò Huế của O Xuân trên phố Quang Trung. Quán có thương hiệu lâu năm bởi nước dùng rất ngon và giữ được hương vị đặc trưng của món bún bò ở Huế. Có rất nhiều món ở miền Trung hay miền Nam khi ra ngoài này thì ít nhiều bị lai tạp và không còn giữ được hương vị đặc trưng của địa phương đó nữa. Nhưng ăn ở quán O Xuân thì tôi rất hài lòng”.

Bánh canh Trảng Bàng “ăn như chơi”

Xuất hiện mới hơn, nhưng đã kịp đi vào lòng người và ở lại, đó là bánh tráng phơi sương Trảng Bàng cuốn thịt heo (thịt lợn), món ăn vốn có nguồn gốc ở huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Món bánh tráng phơi sương mang hương vị rất riêng của món cuốn phổ biến ở Nam Bộ. Để làm ra chiếc vỏ bánh tráng phải rất công phu. Theo kinh nghiệm của người dân Trảng Bàng, để có bánh tráng ngon phải dùng gạo mới, vo sạch, ngâm kỹ và thay nước liên tục trong 2 ngày, sau đó đem xay nhuyễn. Bột nước sệt đem tráng lên tấm vải căng kín miệng nồi hấp, đậy kín một phút, bánh chín trải ra phên rồi đem phơi nắng. Sau khi bánh tráng khô thì nướng qua lửa cho phồng rộp, đợi đến sáng sớm khi sương bắt đầu rơi nhiều mới đem ra phơi. Người phơi bánh phải thức đợi bánh vừa thấm sương đủ mềm là xếp lại, bỏ vào trong bao, lót lá chuối. Bánh luôn được bảo quản trong bao nhựa để giữ bánh luôn mềm, khi bán mới bỏ ra.

Từ khi xuất hiện ở Hà Nội, món bánh tráng cuốn thịt heo nhanh chóng được yêu thích, một phần cũng bởi cái món ăn "như chơi" này. Đơn cử như một quán bánh tráng trên phố Phạm Ngọc Thạch, mà mỗi suất ăn gồm 6 miếng thịt heo thái to bản, nửa nạc, nửa mỡ; ăn kèm với thịt là bánh tráng, các loại rau sống. Khi ăn, lấy một miếng bánh tráng, xếp lên trên đó các loại rau ăn kèm và một miếng thịt rồi cuộn lại. Chỉ cần cắn một miếng, bạn có thể cảm nhận được sự tươi mát của xà lách, vị thơm nồng của rau bạc hà, rau thơm, rau diếp cá, tía tô, đinh lăng, vị chát nhẹ của chuối xanh, vị chua dịu của dứa. Tất cả hòa quyện một cách tài tình với lớp bánh tráng dai dai, miếng thịt heo thái mỏng ngọt thơm cùng mắm nêm đậm đà, làm thỏa mãn vị giác của rất nhiều thực khách...

Một trong những điểm hấp dẫn của món này chính là nước chấm mắm nêm, được chế biến từ cá biển, gia giảm vừa miệng, thêm chút đứa bằm nhuyễn, tỏi, gừng và chút ớt tươi, tạo thành bát nước chấm vừa đậm đà lại vừa có mùi vị độc đáo, đặc trưng… Cũng nhờ bánh tráng Trảng Bàng mà giờ người Hà Nội quen hơn với mắm món nêm!

Những sự giao thoa ẩm thực này đã khiến kho tàng ẩm thực của Thủ đô dường như tăng lên gấp bội, làm tăng thêm sức hấp dẫn không thể chối từ của mảnh đất Thủ đô...