Gắn liền với những địa danh du lịch nổi tiếng như Đà Lạt; Buôn Mê Thuột; Pleiku; Kon Tum... nên không ngạc nhiên khi hàng năm, mảnh đất Tây Nguyên đón hàng triệu lượt khách đến tham quan, nghỉ dưỡng. Ngoài việc thưởng thức cảnh đẹp của Biển Hồ (Gia Lai); hồ Lắc, Buôn Đôn (Đăk Lăk); Thung lũng Tình Yêu, hồ Xuân Hương (Đà Lạt); nhà thờ gỗ Kon Tum... du khách còn được thưởng thức những món ăn mang đậm bản sắc văn hóa như: bò nướng đá; rượu cần; cơm lam, thịt heo rừng nướng....
Sẽ là thiếu sót nếu không kể đến món gà nướng của người đồng bào ở đây (có nơi gọi là gà sa lửa). Món ăn đơn giản được chế biến từ gà thả vườn, ướp gia vị rồi nướng chín bằng hơi lửa nhưng hương thơm của món ăn cứ lan tỏa mời gọi khiến du khách khó có thể bỏ qua.
Gà vườn được làm sạch rồi ướp với các loại gia vị trước khi đem nướng chín. Ảnh: Tiêu Phong.
Theo nhiều người, món ăn này có xuất phát từ đồng bào dân tộc Êđê ở Buôn Đôn (Đăk Lăk), từ đây, món ăn này lan khắp Tây Nguyên với nhiều phiên bản và cách chế biến khác nhau. Nhưng điều quan trọng nhất là nó vẫn giữ được trọn vẹn hương vị thơm ngon đặc trưng của mình.
Để làm món này, nguyên liệu quan trọng nhất là thịt gà. Theo kinh nghiệm của đồng bào, gà phải là loại thả vườn, chủ yếu ăn thức ăn rơi vãi, côn trùng... thì thịt gà mới chắc và có vị ngọt. Gà nướng chỉ nên chọn những con gà tơ trên dưới 1kg. Nếu gà lớn thì cho thịt dai, gà nhỏ quá lại có mùi hôi... nên sẽ không ngon.
Gà không đặt trực tiếp trên than, mà luôn giữ khoảng cách, chủ yếu là làm chín bằng hơi nóng. Ảnh: Tiêu Phong.
Gà sau khi làm sạch được bỏ đầu mổ dọc theo ức rồi bẻ dẹt ra. Nước ướp gà được pha từ hành tím, sả, tỏi giả nhuyễn trộn với ngũ vị hương, mật ong, tiêu, nước mắm, muối và các loại lá rừng... Để thịt gà thấm, trước khi ướp, người dân thường dùng mũi dao đâm thành nhiều lỗ nhỏ trên thân gà. Gà ướp khoảng 30 phút đến một tiếng thì cho vào giữa cây tre non chẻ đôi, kẹp chặt lại và nướng chín trên hơi nóng của lửa.
Gà nướng thường được ăn kèm với cơm lam và muối é. Chỉ chừng đó thôi cũng đủ để du khách mê mẩn. Ảnh: Tiêu Phong.
Trong quá trình nướng, thịt gà luôn được trở đều để có thể chín vàng, giòn mà không bị cháy. Trong những buổi chiều se lạnh ở núi rừng, được quây quần bên bếp lửa giữa nhà sàn rồi tự tay trở từng con gà đang chín dần thì không còn gì thú vị bằng. Gà nướng chín được xé thành từng phần nhỏ, rồi ăn kèm với muối lá é (một loại lá gia vị có nhiều ở vùng rừng núi Tây Nguyên, được giã nhỏ với muối hột, ớt xanh) cùng những ống cơm lam chín dẻo mềm, thơm ngon.
Hương vị thơm, ngọt của thịt gà hòa trong cái vị đậm đà, cay cay của muối é khiến du khách mê mẩn khi thưởng thức, để rồi khi xa Tây Nguyên, lại muốn được một lần về mảnh đất này để thưởng thức món gà nướng thơm ngon đầy hấp dẫn này.
Tiêu Phong